Uqqautait uma Pallakpaup Pope Francis, Citadelle de Québec

Aknauyuq Kuin Kivgaktuqtia,
Mr Kanatami Hivulikti,
Iliitagiyauhimayut Kavamatkuni tatvalu Angatjuvikni Ataniktuiyut,
Halu Kivaktuiyut hapkuninga Nunaqaqaqtut Innutaitnik,
Ihumagiyautiaktut Illauqatauyut Kavamatkuni Havakviitni
Aknait Angutiitlu!

Kuviahuktunga takkuvluhi tatvalu quanakpiaktuq ukkua una Aknauvluni Ataniuqatauyuq Ihumagiyautiarhuni Mary Simon unvalo Ataniuluaktuq Hivulikiuvluni Justin Trudeau illiganaittuniq Uqqalautiqatmanik. Kuvuahuktunga uqqaqviginiagaffi, iliffi ahiqangituhi kivgaktuigaffi innutaitnik haffuma kuvianaktumi nunatlanni taimaitmat tatva, "tariuqmit tariuqmut", takunakpiaktuq hamna pinnikmiarhuni ingilgakniitat nunanga. Amihuyugaluit hapkua pinnikpiaktut takkuyarhat, itqaumayatka hapkua angiyut tatvalu pinnikpiarhutik nappaaktut tahamani Kanatap nunautaitni maniqami allatqiqatarhutik kalangit. Tahamna hivulikparilugu uqqautigiyumayaga naunaipkutauvluni pinniqutauyuq tahamani nunani, una kanatami iviiq nauntiaq, hivulikpamik attuqtauliqtuq naunaipkutauvluni Québec-mi, qilaminuaq naunaipkutaulualiktuq attuqtaulirhuni Kanatap takkuyani.

Tahamna taimatut attuqtauvaliqtuq qangahannuq, kihiani hapkua nappaktuit itqaqutauqataqtut ammihunut taimanganin kinguvariyauyuniit, taimangaraaluq hapkua kablunaat tikkitinyagit tahamunga Kanatamiut nunaitnun. Hapkua nunaqaqaqtut innutait nappakuniit turhualliktuqhugit maqqipqarhugit iptiannik imariqtuniq hannavaktait millahilliurhutjuk. Ihumagiqattaqtavut imatut hapkua hannayiumariuyut tatvalu ihumalugivlutjuk happunmiyagiaqarhutjuk hamna nunagiyatik avattaitlu, arhugutigivlutjuk hamna ihumagivlutjuk hannayauhimayuq taimatutauq angmaumayutut makpiraqtut ilihautauvluni inuknik naklinikmik Hannajiriyaptingnik tatvalu innuqatiginahuaklugit hapkua umayut. Illitugiyungnaktugut taimatut nallatiagahuaklugu uvagut Godiptingnik, innukatigiyaptingnik tatvalu nunagiyaptinik. Tatvalu ihariagiyavut, taimatugaluaktitlugu hamna killamiukpalaakninga haffuma hillakjuap ublumi, tiitirhimatitlugu qanuraluuq "hillap allangukpalianinga", ayungnaqattaqaluaktitlugu innuhiqut, ungulaitunik tatvalu aullatiaktunik pivaliutirhanik (cf. Laudato Si', 18), taimainak,at pitjutauqattaqtuq "innuqattigiqtunniq unnaguqtutut ihumairhimayututlu", taimatuvalaaq ayungnautauqattaqtuq pittailinahuarhugit hapkua hunanik tuhugiyaptingnik, ukpiriyaptingnik innuqatiptingnik, tatvalu qanuq pittiaqatigiikutiptingnik. Taimatuvalaq nallaqatigitiagiaqaqtugut tatvalu uqqaqatigitiakluta, attuqattaqhimaitumik hapkuninga illikuakutigiyaptingnik, nagurhuqattaqniqmik, qanuralluq ningaumatigiqattaqniqmik tatvalu pinnahuaklugit hapkua aviktutauqattaqtut hillajuami nakkuyunik inuknik nakungituniklu taimatut ihumagiyagiaqangitqaluaktavut! Tahapkua angiyut iviit nautiat, halumailgunik puuplaknik annirhaktuqattaqhutik hallumayunik puuplaknik anirhaktutikhanik annitiqattaqtut, taimatuttauq ihumagiyagiaqaqtavut hamna pinnikpiaktuq hannayauhimayuq quanakpiaktuq taimatuttauq hapkua nunaqaqaqtut illiitquhiqtuqmata. Tamapta taimatut uktutigiyungnaktavut, ikkayutigilugit mamihaknikmut. Ihumailiktiitihimaitumik hannayauhimayunik tatvalu hivituninganik ikkayuqatigiqutiniklu, tatvalu innuqatigiiknikmik ikkayuqatigiiknikmik taimatut attutiakmata tatvalu maniliuqutauvarhutik.

Hapkua piunirhauyuq ilihautauyut, kihianittauq, ningautauvluttik hallakutauhimayut kinguani. Ihumayunga tamaita hapkua maligauyut ajikuhiuktiitinahuakparhutik innuhikmik piiktitinahuakparhimayut tatvalu illaliutivlugit hapkua ungahiktunut ilihagiaktitivarhimayut nutaqangik, hamna anniktiqqutauhimayut amiyunik nunaqaqaqtut qatangutigiiknik attuqunagit uqqauhikmingnik, illiitquhiktutimingnik tatvalu hilakjuami ihumagiyauyunik. Tahamna quvianaittuq attuqtauhimayuq, attuqtihimayaat ukkua kavamatkut ataniit taimani, tatvuna ammihut nuttaqat kimaihimayut angayuqamingnik illagutimingniklu, allatqiit Pallaat angatjuviit taimatut pikatauhimayut. Taimaitutlugu, Uvanga ikpiriyaqaqtunga qanguhuqhunga tatvalu quvianaitumik ikpiriyunga, piqatigivlugit hapkua pallait tahamani nunatlami, huli nutamik turhiktuqtunga mamianaakutimik ihuinaakutiqarhimangmata amiraitut Ukpikniaktut hapkununga nunaqaqaqtut innutaitniik. Ullurianakpiaktuq taimailiuqtut ilangit ukpikniaktut, taimailiurhimanikmata taimani, malliqavlutik piyumayamingnik tahamani hilakjuami kihianiungituq ukpikniaknikmut. Ukkua Upikniaktut ihumagiyauluarhimayut kuttinikpanguyut Kanatami, ilihimayauliktut tatvuna piyumakpiarhutik nakkutqiyamik nunakjuamik ihuarhaiyumavlutik attuqtarhaitnik tamaita inuit. kihianitauq, piyagiaqaqmingmat, ihuinarhimanigupta uqqagiaqaqtugut, havaqatigiikiaqaqtugut tamapta piyumayaptingnik: illitagivaliquvlugit hapkua piyunautait hapkua nunaqaqaqtut innutait tatvalu ikkayutirhaitnik pinahuakutigilugit mamihautirhaitniklu angiqatigikutirhaitniklu hapkua piqatigilugit nunaqaqaqtungitut tahamani nunaqjuami. Hamna naunaipkutauyuq tunurhimatjutigivlugu hamna kiutjutauhimayuq namanarhugu hapkuninga Katimayiit hallukitihimaitumik Angiqatigiikahuaknik, tatvalutauq ihumalutaungmattauq angiktauyagiaqaqmata hapkua piyunautait nunaqaqaqtut innutait.

Ukkua Ukpikniaktut Tautuktut tatvalu hapkua nunaliitni Pallait tunnirhimayut pitiagumavlutik hapkua nunaqaqaqtut illiitqihiqtutaitnik pitquhiitniklu attuqlugit hapkua naunaitut ihuaktutlu ukpikniakutait illaliutilugit pitquhiqtutait, illiitquhiit, uqqauhiit tatvalu ilihautait, attuqlugit hapkua ihumagiluaktait ukkua Hilakjuami Katuyikatigit Uqqautait hapkuninga Piyunautaitnik hapkua Nunaqaqatut Innutait. Uvagut piyumayavut nutanguktiklugit hapkua illiitkuhiktutait avatingnut ukkua Angatjuviit tatvalu hapkua nunaqaqaqtut innutait tahamani Kanatami, hamna attuqtauhimayuq naunaipkutiqaqtuq pikpagiknikmik tatvalutauq, quvianaitpiaktunik, ikkiniqaqtuniq uvagut tunnirhimatiaktugut qauyivaligumavluta tatvalu mamihaqqatigiyumavluhi. Quanaqpiaqtuq piqqatigivlugit tatvalu nallarhugit hapkua ammiyut kivgaktuqtiit hapkua nunaqaqatut innutait qangahanuaq tavani Rome-mi, taimaluttauq hamna Kanatami, uttikvigiffaklugit hapkua nakkuatut piqqatigirhimagapta tavani. Tatvuna katimakatigikapta uvanga ihumagiyaqaqtunga piyumavlunga kiutiagumavlunga hapkunina quvianaitunik kangunaktuniklu anniktiktauhimangmata taimani hapkua nunaqaqaqtut innutait, hivumuvaliayagiaqaliktugut nakkuatut uttakitiakluta ingilgatiagiaqaqtugut piqqatigilugit tamaita Kanatamiut, maliqatiaklugit hamna ukpiknik tatvalu maligaknik, havakatigiikluta mamihaknikmik angikatigiitiakluta, tatvalu nigiukatigiitiakluta.

Tahamna "qangaraalluq anniktirinniq tatvalu pittiangittut", pikpagiyauninga kablunaat ihumarhutait ataniktuivlutik, "itqaumavlugit mammihautaungittut qilaminuaq". Hii, qauyimapqaivalliutigiyagiaqaqtavut tatva "kablunaat ataniktuitjutait huli piiktaungittuq; ammihuni nayugariyauyuni allanguktuq, iiraqtuqtuttut ittuq tatvalu talluqhimayuq (Querida Amazonia, 16). Taimaiqattaqtut kavamatkut angatjuviitlu innuhikmik ataniktuinahuarhutik. Kinguani, hapkua kablunaat ataniktuivlutik ihumairhihimayut pitiangitugit hapkua inuit innuhiit tatvalu inmiknik innuhikmingnik iliitquhikmingniklu ajikuhiuquivluttik; ublumi huli taimattauq, tahamna innuhik attugauvaktuq ihumagiyaqarhutik ataniktuinahuakpaktut, pitailinahuarhugit hapkua inuit illiitquhiqtutimingnik, piiktinahuarhugit pitquhiitnik, illiitquhituqaitnik ukpiriyaitniklu. Hamna ihumagiyauyuq, ingmingnik namagiyaqarhutik ihumavlutik hapkua quvianaitut attuqtauhimayut taimani qangirhimaliktut, angmaumatiaktuq "piiktitjutaunahuarhuni illiitquhiktutauyunik" narugivlutjuk hamna kinguani innuhiat. Taimaititlugit hamna illiitquhiq naunaipkutauvluni namagiyauvluni, ajikutakatigiiktiitiyuq, naunaitqaluarhuni ajikikatangittut tatvalu ihumagivlugit hapkua ublumi attuqtauyut, hapkua ihariagiyaitnik piyunautaitniklu inuit, ihumaginahuarhimaitumik hapkua havagiyatik ikkayugahuarhimaitumik hapkua nukiqaruiqtut happuminaungittut nukakut najakputlu: hunnakangitut, nunaqangitut, innikninguqtut, anniaktut, hapkualu nuttagarhait... hapkua puiguqtauhimayut "hapkunanga atqunarhimayuniit"; hapkua ihumagiyauyut, allagiyauvlutik, kihinguqtauvlutik puiguqtauyut iviitittut panirhimayuttut ikkulatiyarhattut.

Kihianiungmat, hamna nautiarhimayuq allatqiiqtunik kallaqaqtuq nappaaktuq ittaumatjutigiyavut pimariuyuniq illuingakluni, pimariuluni ihuarhainahuakluni innuqaqtunik nunaliukluni naguriyaungitunik, kihiani angmaumatiaktunik. Taimatauq ajikuhiuklugit hapkua nauttiat pinnirhivaliayut amigaikpaliagangamik, tamaita hapkua katangutigiit, piyagiaqaqtut innuqatigiitiaklutik, ihumagiyautiagiaqaqtut, taimaitmat "hivunirhaat hapkua innuqatigit hivuliutiyagiaqaqmata hapkua kattangutigiit" (Saint John Paul II, Familiaris Consortio, 86). Ukkua qatangutigiit hivulikpanguyut innuqatigitiaknikmik, kihiani hallaktauyut amihuniit kuvianaituniit attuqtauvaktuniit: nuliagik ningamanik, illigahuktitinik, inmiguaknik, nakliktangitut, havarhailiuqniq, tuninguhuknik tatvalu innuilakmiyut hapkua inulramiit, kimarhimainaknik innikniutimingnik hapkualu anniaktut... hapkua nunaqaqatut innutait amigaitpiaktunik ilihaktiitiyungnaktut uvaptingnik munaginikut happuminahuaknikut qatangutimingnik; pikatauvlutik hapkua, innuhanuit nutaganuvlutik, hapkua nutaqat illiitivaktut nakuatuqutinik tatvalu ihuinakutinik, hakluhimaitumik, avariqataknikmik, ihuarhainimik ihuinakutinik, ikkayuqatigikahuakhutik arhuqhutik pinnahuakpaktut. Hapkua ihuinakutauhimayut atturhimayait hapkua nunaqaqaqtut innutait ihumagiyagiaqatavut akparutigilugit uvaptinik ublumi, ihumalutigihimaitumik qatangutimingnik tatvalu piyunautaitnik hiuguyarhimalugit kihiani ihumagiyaqarhimaitumik inmingninak piyumavlutik.

Uttikvigilugu una nauttiak iviiq, taimani anguyakhimatitlugit, hapkua anguyaktut attuqpagait hapkua iviit mattutigivlugit qallihinangitangita ikkitik. Ublumi, anguyalingilaktitlugit, uvagut huli taitai mamihagiaqaqtugut naruhutihimaitumik tatvalu akkihaktutihimaitumik mamitigiaqaqtugut ikkiniptingnik narugiyaunikmik. Takkuhimayut quvianaitunik ningaknikmik kinuani takkuhimangmiyut tatva "pittiaknik illiquaqtuq: kinamik naruhugiyagiaqangitut. Innutiagumagupta naruhugiaqangittugut" (apirhuktauyuq una Edith Bruck, Avvenire, 8 March 2022). Piyagiaqangitugut avikturahuaklugu hamna hilajuak illanaptingnik hallagiyaptingniklu, ungahiktigiikiaqangittugut tatvalu huli taitai ikkayuqatigikiaqaqtugut: ungahiktigikluta ikkayuqatigirhimaitumik pitjutaulimaittuq pittiakutimik tatvalu happuniakutimik. Uvaptinik appiriyagiaqaqtugut qanuq hamna anguyaknik nutqaqtinahuaklugu. Pitailinahuaklugit tamaita innukutait huli taitai uiitayaqnaqtunik attuliktiitailinahuagiaqaqtavut anguyaknikmik. Ihagiatiyugut hapkuninga ihuaktunik maligaknik nakurutauniaktunik ikkayutauyangita hilakjuami ayurhautauqattaqtuniq.

Naunaittut hapkua ayurhautauyut ublumi, hapkua pittiaqatigiiknik, hillap allangukpalianinganik, ikpingnaktunik anniakutauluatunik tatvalu hillakjuami innukutait qimaavlutik nunagiyamingnit anagahuaktut, tamaita attauhikmik pitjutiqaqtut: hilakjuakmiutat; tamapta ihumagiyagiaqaqtavut. Tatvalu tamaita uqqautauyagiaqaqtut ihumagiyaulutik illuingaklugit, hamna kavamaliqiniq pitjutauyagiaqangituq ikkayuqtigiyamingnik kihiani ikkayuqlutik. Tautugiakaktugut, taimatutauq hapkua nunaqaqaqtut innutait ilihautait attuqlugit, hivunirhagaluk tauttuqlugu, uvaptingninaungittuq ihuaqutigiyumayaptingnik, hapkuangungituniq kina niruaqtaunialigiva, uvalunin kinamik ikkayuqniaqat. Kihiani piyagiaqalliqtugut qujaqilugit hapkua piyumayaitniktauq inulramiit ikkayuqtigiklutik, ihuaktunik pittiaqatigiqnikmiklu. Piyagiaqagupta itqaumalugit tatvalu nallaklugit hapkua ihumatuyut, nallagiaqaqtavut hapkua innikniutikput, kihiani hivumuniagupta hivunirhaptingnut, ikinmiyagiaqaqtavut hapkua inulramiit piyumayait. Piyagiaqamata nakutqiyamik hivunirhamingnik ahianik hannaiyaktaptingnik; piqqatauyagiaqaqtut ihumaliuqqataulutik tungavirhanik haffuma hilakjuap ublumi aqqagulu, tatvalu ihumagiluarhugit happuniakutirhaitnik hapkua angilgakvigiyapta; taimainiaktitlugu, hapkua piitquhituqait tatvalu ilihautait hapkua nunaqaqaqtut innutait pimariuyut. Tahamani uvanga uqqalagumayunga quanaqpiaqtuq qujagiyauqpiarhutik tunnirhimatjutauyuniq hapkuninga nunaqaqtuniit happunminahuarhutjuk tahamna avatikput. Uqqautauyungnakmiyuq tahapkua naunaipkutauyut hilamiit, hapkuavalat fleur-de-lis tatvani takkuyani haffuma Avikturhimayup Québec-mi, tatvalu una nauttiaq iviiq naunaipkutauyuq haffuminga nunalaakmi, naunaipkutauyuq Kanatami avatiliqiniqmik.

Tahapkua Katimayiit munarhiyiuyut haffuma nunalaakmi takkuyarhanik ihivgiurihimangmata amigaitpiaktunik tiitirauyaktauhimayunik tunniyauhimayunik akkitakutingmata, amihuut hapkua tiitirauyaktauhimayut tiitirauyaknikut iliharhimangittut, naunairhimayut uppinagani tamatkiumavyaktut pittaqaqtut taffuminga nautiamik iviiqmiq. Hamna ikkayuqatigiknik haffuminga naunaipkutauyumik hivunirhitjutigiyara uqqautigiyumavlugu tuhaktarhaitnik tamaita hapkua Kanatamiut: allatqinnik illiitquhiktuqtunik. Allatqinnik illiitquhiktuqtut attuqtauyagiaqaqtuq ikkayuqatigiqahuaklutik innuqatigitiaklutik ajikuhiugahuaklugit hapkua kallangit hapkua nauttiat iviit. Tatva ammihunik ippuqarhutik hanniligirhutik, una nauntiaq iviiq itqaumatjutigiyagiaqaqtavut imatut allatqinniq ippuqaqtuniq, naunaipkutauyuq iliffi tahamaniituhi nutaanik inuknik tikikviuniguffi tahamunga allatqiqtunut illiitquhiqtuqtunut inmingniktauq ikkayutirhanik hatqitinahuakniaktut (cf. Evangelii Gaudium, 236). Allatqinniq illiitquhiqtuqtut ayurhautaunginakniaktuq: pitjutiqaqtuq namaginahuaknikmik ikkitiagahuaknikmiklu allatqinniq attugauyunik ublumi, kihianitauq pittiagahuaklugit hapkua allatqiit pitquhiit illiitquhiitlu, tatvalu ihumanahuarhimaitumik tahamna aullatiakutirhat inniktuq. Taimaititlugu, Uvanga qujaqpiaqtunga pittiaktauvlutik tungahuktiitautiarhimangmata hapkua amihuyut Ukrainian tatvalu Afghan qimmahimayut nunamingniit. Tatvalutauq huli hivumuvaliagiaqaqtut hapkunanga uqqautauqataqtuniit kapiahaqattaqniqmik qimmahimayunit nunamingniit atqiutirhaitnik tunninahuaklugit, maliqalugit hapkua piyunautait haffuma nunalaat, nakkuatut uktutirhaitnik illaliutiyangita tahamani innutaitnik. taimailiuqniaqata, hapkua piyunautauyut tatvalu kavamatkut arhukutiqariaqaqtut. Kihianitauq piyagiaqaqmiyut hapkua illiquaqtut ihumagiyaqaqtut arhuqtauyagiaqaqtut tatvalu itqaumayagiaqaqtavut hamna innuhik ajikigiaqaqtut ukpirhimayait tatva hamna kavamaliqiniqut aullatjutauyuq illikut piyaulaittuq. tahamaniluutauq, hapkua nunaqaqaqtut illiitquhiit ikkayutautiaqtuq tatva itqaumayauyagiaqaqtuq pimariungmata innuliqiniqut pitquhittuqaitnik. Hamna Pallait Angatjuviat, pitjutiqarhutik hilakjuami uktutauyunik, ihumalutiqarhutik hapkuninga ikkayuqtiqangitunik, piyunautiqarhutik innuhikmik ikkayuqtuivlutik tammaat aullapqaqtautiitluttik, innulihaaktunuanik tavunga innuhuiqhimaliktunik, kuviagiyaat hatqiqtinahuarhutjuk hamna ikkayuqpaliutirhatik.

Ublumiuliktuq, tuhakhimaliktunga amigaitunik ihagiatiyunik innuknik tikluktuqtunik uqquangitnun hapkua nunaqatiminit. Tahamaniugalluaq nunatlami illingaitkaluaktitlugu hamna Kanata, nallatiagaluaktitlugit ihagiatiyunik ullasiktiitiqatarhutik, ammihuyut hapkua angilgakangitut ikkayuqtirhailiuqattaqtut angatjuviitnik niqqailiukviuqqattaqtuniitlu ikkayuqtauyumavluttik ihagiagiyamingnik piyumavlutik, taimatut, puiguriaqangitavut, piqqutinaungitunik. Hapkua nukakut najakputlu nallunairhitihimayut arhukutigilugit piyagiaqaliktugut ihuarhautikhanik hapkua ihuinakutauvaktunik hilakjuami, taimatut atqunautiginahuaklugit hapkua aittutauhimayut hannayauhimayut tamatkirahuaklugit tunniurhaktauyagiaqaqtut. Qangunaktuq tatva hapkua atqunautauyut manirhiuktauvaktut ikkayutaungitut tamaitnik innukutimingnik. Tatvalu quvianaitluaktuq naunaitpiarhuni hapkunani nunaqaqaqtut innutaitni takkunakpiaktuq niqqailiuktunik, ahianiklu quvianaitunik attuqtauvaktunik, hapkuavallat ikkitpalarhutik ilihatiarhimaitut, ayurhaktunik nanminiqangitut igluutimingnik tatvalu anniaktailitjutirhaitnik. Una naunaipkutauyuq nauttiaq iviik, naunaipkutauqattaqtuq haffuma nunatlap piqqutaitnik, ihumagiyauyagiaqaqtuq uktutigilugu maniliurutikhatiavak tatvalu innuliqinikut ikkayutauyagiaqaqtuq ihumarhutauluni piqqataunikut tatvalu munaritiaknikut hapkuninga ihariatiyunik.

Taimatut havaqatigitiagahuaknik, piqqatigiqattaqluni, hamna ublumi ayurhautauqattaqtuq tunnutariaqangitavut. Quanaqpiaquhi tungahuktiitigaffi uvamnik, nallatiagaffi tatvalu pittiagaffinga, ikpigitiarhuhi qauyimapquyaffi tamaffi tatva hamna Kanata innuqutaitlu qanniklihimayut ummatimni.